Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Mourihoun
Stellaria media
Caryophyllaceae
Àutri noum : Paparudo, Trisseto, Esteleto, Bourassou.
Noms en français : Mouron des oiseaux, Morgeline.
Descripcioun :Erbo basso coumuno à mita couchado que fai de pichòti flour blanco que sèmblon d'estello. Li petalo soun fendasclado sus quàsi touto la loungour, li fueio soun un pau pounchudo, óupousado, aquéli d'en bas emé un pecoui au contro de li d'en aut.
Usanço :Maugrat que caup un pau de sapounino lou mourihoun pòu rintra dins l'ensalado champanelo. Pamens vau mies lou culi quouro flouris pèr pas s'engana emé lou mouroun rouge (o blu), Anagalis arvensis, qu'èi bèn mai dangeirous (caup de ciclamino). Lou mourihoun èi vertuous contro li proublèmo de pèu e ajudo à lucha contro li mau d'os e mai encaro.
Port : Erbo
Taio : 5 à 40(80) cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Stellaria
Famiho : Caryophyllaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Janvié à decèmbre
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Stellaria media (L.) Vill., 1789